rozszerzone informacje o ryzyku
kod ryzyka
3.3.2_430
nazwa
Ryzyko nieznanego zakresu robót.
waga ryzyka
****
źródła ryzyka
Najczęściej ryzyko to jest konsekwencją wyboru ryczałtowej formuły wynagrodzenia i wybiórczego rozumienia treści art. 632 k.c. Wielu zamawiających uważa bowiem, że wybór tej formy przenosi na wykonawcę ryzyka związane z niepełnym lub wadliwym opisem zakresu oraz zapewnia “niezmienność kosztów realizacji”. Takie rozumienie można wnioskować wprost z treści przepisu:
„§1. Jeżeli strony umówiły się o wynagrodzenie ryczałtowe, przyjmujący zamówienie nie może żądać podwyższenia wynagrodzenia, chociażby w czasie zawarcia umowy nie można było przewidzieć rozmiaru lub kosztów prac.
Z tego powodu jeżeli w trakcie realizacji wystąpi konieczność wykonania robót dodatkowych, zamawiający odmawia wykonawcy zapłaty za ich realizację. Typowe dla tego ryzyka postanowienia umowy zakłądają, że wykonawca "wykona inne prace i czynności, również niewymienione wyraźnie w umowie". Zamawiający musi jednak pamiętać o konsekwencjach przepisów zawartych w kolejnym paragrafie art. 632 k.c.
§ 2. Jeżeli jednak wskutek zmiany stosunków, której nie można było przewidzieć, wykonanie dzieła groziłoby przyjmującemu zamówienie rażącą stratą, sąd może podwyższyć ryczałt lub rozwiązać umowę.”
Strony kontraktu powinny uwzględnić, że brak postanowień umownych przewidujących możliwość zmiany wynagrodzenia, nie wyłącza prawa wykonawcy do dochodzenia dodatkowego wynagrodzenia, jeżeli zajdą okoliczności, o których mówi Pzp- art. 455 ust. 1 pkt 3 nPzp. Należy jednak pamiętać, że bez względu na faktyczne okoliczności zamawiający będzie odmawiał zapłaty za roboty dodatkowe powołując się na zapis §1, a dochodzenie wynagrodzenia wymaga ścieżki sądowej.
skutki ryzyka
Po stronie zamawiającego skutkiem tego ryzyka będą wyższe ceny ofert uwzględniające wybraną formę wynagrodzenia i jej domniemaną niezmienność. Po stronie wykonawcy w ryzyku są trudności w uzyskaniu podwyższenia wynagrodzenia z tytułu nieprecyzyjnego opisu przedmiotu zamówienia, ryzyka wzrostu cen robót budowlanych w okresie od złożenia oferty do zakończenia realizacji umowy
Konsekwencją tego ryzyka są spory kontraktowe w przypadku wystąpienia konieczności wykonania robót dodatkowych nieobjętych kontraktem lub robót zamiennych.
Przykładowe wyroki związane ze sporami w przypadku wynagrodzenia ryczałtowego: wyrok Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 30 marca 2016 r. Sygn. akt I ACa 994/15; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2013 r. Sygn. akt. II PK 293/13; wyrok Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 14 maja 2015 r. Sygn. akt. I ACa 231/14; Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2017 r. Sygn. akt. IV CSK 109/16; wyrok Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 stycznia 2016 r. Sygn. akt IV ACa 1350/15; wyrok Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 listopada 2017 r. Sygn. akt IV ACa 1462/17; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lipca 2005 r. Sygn. akt. II CK 793/04; Sąd Okręgowy w Gdańsku Sygn. akt V ACa 181/14 wyrok z dnia 27 sierpnia 2014 r.; Sąd Najwyższy wyrok z dnia 18 lutego 2016 r. Sygn. akt II CSK 197/15;
mitygacja ryzyka
Wycena na podstawie własnej profesjonalnej oceny zakresu prac i robót niezbędnych do wykonania z uwzględnieniem rezerwy z tytułu nieprecyzyjności i niekompletności opisu przedmiotu zamówienia, nie opieranie się na załączonym do dokumentów zamówienia przedmiarze robót, jego wady i braki nie będą miały wpływu na wzrost lub zmniejszenie wynagrodzenia wykonawcy, uwzględnienie w cenie oferty robót wynikających z obowiązujących przepisów i zasad wiedzy technicznej. Analiza warunków umowy o roboty budowlane pod kątem możliwości zmian wysokości wynagrodzenia.